USZKODZENIE STOŻKA ROTATORÓW

Stożek rotatorów tworzą 4 mięśnie, a konkretnie ich ścięgna: podłopatkowy, nadgrzebieniowy, podgrzebieniowy, obły mniejszy. Są one odpowiedzialne za stabilizacje głowy kości ramiennej co więcej robią to niezależnie od ułożenia ręki. Uszkodzenie stożka rotatorów to przerwanie częściowe lub całkowite co najmniej jednego ze ścięgien z powodu urazu lub degeneracji tkanek. Głównymi objawami są: ból, osłabienie, zmniejszenie zakresu ruchu ręki. Uszkodzenie stożka rotatorów ma miejsce częściej u osób starszych. Po 60 roku życia 54% osób ma uszkodzony stożek rotatorów częściowo lub całkowicie. U osób między 40 a 60 rokiem życia problem dotyka 4% z nich. Rozerwanie stożka rotatorów można skwalifikować w kontekście czasowym jako ostre lub przewlekłe, w kontekście stopnia uszkodzenia częściowe lub pełne. W przypadku pełnego rozerwania rozróżniamy w zależności od wielkości uszkodzenia: małe (0-1 cm2), średnie (1-3 cm2), duże (3-5 cm2), masywne (powyżej 5 cm2).

Uszkodzenie ostre

Najczęściej na skutek nagłego urazu, z użyciem dużej siły ruchu. Spowodowane upadkiem, zbyt mocnym napięciem mięśni w momencie rzutu.

 

Rozpoznanie

• ostry ból w okolicy barku
• trudności i pojawiający się ból podczas poruszania ręką
• ograniczony zakres ruchu ręki
• w przypadku całkowitego rozerwanie odwiedzenie ręki będzie bardzo utrudnione lub całkowicie niemożliwe

 

Leczenie

• ochłodzenie barku poprzez okłady z lodu
• w przypadku silnego bólu leki przeciw bólowe
• unieruchomienie ręki
• dobrze wykonać zdjęcie RTG w celu wyeliminowania złamania
• konsultacja z fizjoterapeutom w celu zaplanowania rehabilitacji

 

 

Uwaga!

Jeśli uszkodzenie dotyczy młodej, aktywnej osoby wskazane leczenie operacyjne.
Wskazania: wiek poniżej 60 roku życia, rozerwanie pełne, nieskuteczność leczenia zachowawczego trwającego co najmniej 6 tyg., sportowcy.

 

Uszkodzenie przewlekłe

Może być bezobjawowe, związane z fizjologicznym starzeniem się organizmu. Starzenie się stożka rotatorów związane jest z gorszym ukrwieniem, zwyrodnieniem ścięgien, mniejsze korzystanie z barku. Najczęściej uszkodzenie dotyczy mięśnia nadgrzebieniowego. Często występuje jednocześnie z zespołem zderzenia (impingement syndrome).

 

Rozpoznanie

• głównie dotyczy osób po 40 roku życia
• występuje po stronie dominującej
• pojawianie się bólu w nocy (stan zapalny)
• utrudnienie lub całkowity brak możliwości wykonania ruchu odpowiedniego dla uszkodzenia każdego z mięśni

 

Leczenie

• ochłodzenie barku poprzez okłady z lodu
• w przypadku silnego bólu leki przeciw bólowe
• ból nie do zniesienia może być wskazaniem do zastrzyku ze sterydem (tzw. blokada)
• rehabilitacja najlepiej pod okiem fizjoterapeuty
• w wyjątkowych okolicznościach operacja

 

 

Cele rehabilitacji uszkodzenia stożka rotatorów

• dbamy o to by nie narazić gojących się tkanek na przeciążenia
• jak najszybsze ale bezpieczne przywrócenie pełnego zakresu biernych ruchów
• przywrócenie siły mięśniowej, zwracamy uwagę na siłę mięśni odpowiedzialnych za rotację zewnętrznej
• zachowanie prawidłowej równowagi mięśniowej

 

 

Rehabilitacja

U pacjentów leczonych zachowawczo

 

Faza 1: 0-4 tydzień

• ograniczenie manewrów prowokujących ból, uczucie dyskomfortu
• nie wykonujemy odwiedzenia ręki z kciukiem zwróconym do podłoża
• unieruchomienie ręki na temblaku
• w celu zmniejszenia bólu: leki przeciw bólowe, przeciw zapalne (NLPZ), fizykoterapia ( okłady z lodu, ultradźwięki, TENS )
• Ćwiczenia

Łokcia i nadgarstka

• Czynne ruchy nadgarstka

• Bierne ruchy wyprostu i zgięcia łokcia, w miarę tolerancji ruchy czynne

• Ruchy pronacji i supinacji łokcia dostosowane do możliwości

Barku

• Ruchy bierne wykonywane przez fizjoterapeutę, w odwiedzeniu mniejszym niż 90 stopni
• Czynnie ruch chodzenia po ścianie

 

 

Faza 2: 4-8 Tydzień

• w celu zmniejszenia bólu: leki przeciw bólowe, przeciw zapalne (NLPZ),
  fizykoterapia ( okłady z lodu, ultradźwięki, TENS )
• ograniczenie manewrów prowokujących ból, uczucie dyskomfortu
• unieruchomienie ręki nie jest potrzebne
• Ćwiczenia

 

 

• ćwiczenia izometryczne barku

• ćwiczenia czynne wolne barku

   

• ćwiczenia z wykorzystaniem gum

   

• lekkie ćwiczenia z hantlami

Faza 3: 8-12 Tydzień

• kontynuacja ćwiczeń ze zwróceniem uwagi na ćwiczenia stabilizujące łopatkę
• stopniowy powrót do czynności sportowych
• wprowadzamy ćwiczenia rozciągające

 

U pacjentów po operacji

 

Faza 1: 0-6 Tydzień

• W celu zmniejszenia bólu: silne leki przeciw bólowe ( opioidy), leki przeciw bólowe, przeciw zapalne (NLPZ), fizykoterapia ( okłady z lodu, ultradźwięki, TENS )
• Unieruchomienie w zależności o stopnia uszkodzenia, rodzaju przeprowadzonej operacji. Stosujemy temblak (1 – 8 tygodni ) kiedy stożek rotatorów przy ułożeniu ramienia wzdłuż ciała nie napina się minimalnie lub wcale. Orteza odwiedzeniowa ( 6-8 tygodni) gdy stożek rotatorów przy odwiedzeniu ramienia 20-40 stopni jest minimalne lub nie występuje.
• Ćwiczenia

 

Łokcia i nadgarstka

 

Faza 2: 6-12 Tydzień

• w celu zmniejszenia bólu: leki przeciw bólowe, przeciw zapalne (NLPZ),
  fizykoterapia ( okłady z lodu, ultradźwięki, TENS )
• unieruchomienie stosujemy jedynie dla komfortu pacjenta

 

ćwiczenia barku

 

Faza 3: 4-6 Miesiąc

 

W miarę poprawy siły mięśniowej stopniowy powrót do czynności sportowych
najlepiej po uzgodnieniu z lekarzem lub fizjoterapeutom.

---