ZESPÓŁ ŚCIĘGNA NADGRZEBIENIOWEGO (TENDINOPATIA MIĘŚNIA NADGRZEBIENIOWEGO )

Wszystkiego rodzaju uszkodzenia ścięgien nazywamy tendopatiami. Zapalenie ścięgna (tendinitis) oznacza zapalenie ścięgna, najczęściej urazowe związane głównie z zerwaniem, naderwaniem (–itis – zapalenie). Tendinosis to zmiana zwyrodnieniowa ścięgna (-osis – degeneracja, zwyrodnienie). Zapalenie samego przyczepu ścięgna nazywamy entezopatią. Wśród innych uszkodzeń ścięgna wyróżniamy paratenonitis – zapalenie okołościęgniste, tenosynovitis – zapalenie pojedynczej warstwy tkanki łącznej luźno otaczającej ścięgno, tenoviginitis – zapalenie dwuwarstwowej pochewki ścięgna

Tendinoapatia ścięgna nadgrzebieniowego to wystąpienie procesu zapalnego w miejscu przyczepu do kości ramiennej. Wyróżniamy dwie główne przyczyny tendinopatii mięśnia nadgrzebieniowego: „zespół ciasnoty” oraz powtarzające się mikrourazy spowodowane przeciążeniem mięśnia. Leczenie tendinopatii jest trudne i wymaga czasu. Uzyskanie pełnej sprawności może nastąpić nawet po 6 miesiącach terapii.

Rozpoznanie

Zdiagnozowanie tendinopatii mięśnia nadgrzebieniowego powinno obejmować: ocenę wizualną, palpację, ocenę zakresu i jakości ruchu, ocenę siły mięśniowej oraz gry ślizgowej stawu. Pomocne testy kliniczne to: „bolesny łuk”, test Jobe’a. Test Jobe’a jest swoisty w 54% i czuły w 62% dla tendinopatii, swoisty w 70% i czuły w 41% dla niecałkowitego zerwania oraz swoisty w 70% i czuły w 88% dla znacznego zerwania.

 

Nirschl dokonał podziału tendinosis na 4 stadia:

• I – prawdopodobnie zapalne, bez zmian patologicznych, ze zdolnością do wygojenia.
• II – zmiany patologiczne.
• III – zmiany patologiczne z całkowitym załamaniem struktur (przerwaniem).
• IV – cechy stadium II i III, którym towarzyszą zmiany, takie jak włóknienie, zwapnienie macierzy miękkiej i twarde zwapnienie kostnopodobne.

 

 

W zależności od rozległości uszkodzenia możemy wyróżnić 3 stopnie:

• 1. uszkodzenie wewnętrzne ścięgna (naciągnięcie, przerwanie włókien kolagenowych bez zmian makroskopowych).
• 2. uszkodzenie częściowe – przerwanie części włókien z zachowaniem ciągłości ścięgna/mięśnia.
• 3. całkowite zerwanie.

 

Leczenie

• W fazie ostrej:

Chłodzenie i ewentualne bandażowanie okolicy ma zmniejszyć obrzęk, stan zapalny okolicy, jak również ból. Jeśli ból zlokalizowany jest w któreś z kończyn to uniesienie kończyny powyżej poziomu wspomoże grawitacyjny drenaż. Leki przeciwzapalne według wskazań lekarskich przyspieszą proces gojenia się uszkodzenia. Po wycofaniu się fazy ostrej (ustąpienie obrzęku i bólu), można powoli rozpocząć powrót do aktywności dnia codziennego. Powinno to się odbywać progresywnie z uwzględnieniem ćwiczeń wzmacniających bliznę (tzw. trening kolagenowe). W tym okresie unikamy skrajnych ustawień w stawach, które mogłoby prowokować ból. Po kilku tygodniach (w zależności od stopnia uszkodzenia od 4 do 8) można zacząć trening siłowy. Po odzyskaniu pełnej siły mięśniowej należy wprowadzić ćwiczenia rozciągające

• W fazie przewlekłej:

Terapia tendinopatii w fazie przewlekłej często jest długotrwała i wymaga systematyczności i aktywnego włączenia się pacjenta w proces leczenia. Przede wszystkim należy dobrze zróżnicować dolegliwości. Rozstrzygające mogą tu być badania obrazowe typu USG, MRI. Terapia polega na ułożeniu odpowiedniego programu rehabilitacyjnego, który będzie obejmował: ćwiczeń rozciągające, kolagenowe i ekscentryczne.

 

Rehabilitacja musi trwać co najmniej 3 miesiące. Bardzo ważne aby po zmniejszeniu się dolegliwości bólowych chory nie wracał do swojej dyscypliny sportowej. Może to zrobić stopniowo dopiero od 12 tygodnia leczenia.

 

---